درمان و خواص محصولات گیاهی،گیاهان دارویی، دم نوش ها و عرقیات

چای و خواص آن

مصرف چای از نظر طب سنتی هیچ مشکلی ندارد بلکه افراط در مصرف چای به دلیل اینکه حاوی آنتی اکسیدان است می‌تواند باعث عادت کردن بدن به این ماده و تعدیل منفی شود لذا توصیه می‌شود در مصرف چای اعتدال رعایت شود.

عمدتا چای موجود در بازار یا رنگ طبیعی ندارد یا حاوی اسانس های غیر طبیعی است، و همین موضوع باعث از بین رفتن خواص چای می‌شود، از نشانه های طبیعی بودن چای می‌توان به دیر دم بودن و کم بودن رنگ و بوی آن اشاره کرد.

چای سبز دارای خاصیت چربی سوزی، رفع کننده خستگی و حاوی آنتی اکسیدان است، چای سبز نسبت به چای قرمز موجود در سطح بازار از افزودنی‌های کمتری برخوردار است، و توصیه می‌شود در مصرف چای سبز نیز اعتدال رعایت شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
فرشاد سیجانیوندی

طبیعت سرد؟طبیعت گرم؟


محققانی که در این زمینه تحقیق کرده اند، معتقدند افراد گرم مزاج به مصرف مواد غذایی سرد تمایل دارند و در صورت مصرف غذاهای گرم مثل شکلات، عسل و خرما، دچار التهاب و گر گرفتگی می شوند و همچنین افرادی که سردمزاج هستند، با مصرف غذاهای سرد مثل ماست و ترشی دچار ناراحتی هایی نظیر درد استخوان ها یا ضعف و بی حالی می شوند.

بر این اساس است که توصیه می شود افرادی که طبیعت گرم صفراوی یا دموی دارند، غذاهای سرد مصرف کنند تا گرمی آنان تعدیل شود و افرادی که طبع سرد بلغمی یا سوداوی دارند، غذاهای گرم مصرف کنند یا با مخلوط غذاهای سرد و گرم، اثر سردی و گرمی خنثی شود.

سردی و گرمی که در طب جدید با عنوان غذاهای کم کالری و پر کالری نام برده می شود، واقعیت غیر قابل انکار است و به عقیده محققان، در صورت پیروی از الگوهای صحیح، افراد از مصرف مواد غذایی مختلف بهره مند خواهند شد.

هر فرد به صورت تجربی قادر است تا طبیعت خود را شناسایی کند تا بر این اساس، از ناهماهنگی بین مواد غذایی و عوارض حاصل از آن پیشگیری کند. همان طور که گفته شد، افرادی که طبیعت گرم دارند، تحمل گرما را ندارند و به مصرف مواد غذایی خنک و سرد تمایل دارند، زیرا این گونه مواد غذایی انرژی کمتری دارد اما افرادی که طبیعت سرد دارند، سرمایی هستند، آب و هوا و مواد غذایی گرم برای آنان مناسبتر است و تمایل آنان به مصرف مواد غذایی گرم و پر انرژی است. استادان طب سنتی در خصوص علت بروز این پدیده در افراد، معتقد هستند مزاج افراد یا مادرزادی و یا اکتسابی است. صفات مادرزادی مزاج انسان، حاصل ترکیب صفات کیفیتی مزاج والدین و تاثیر محیط در دوران رشد جنینی است. به معنای عام و کلی شامل محیط جغرافیایی و شرایط اقلیمی، تغذیه، میزان خواب   و بیداری و فعالیت و استراحت مادر و رویدادهای روانی مادر و... است.

طب سنتی

با توجه به اینکه در فلسفه طب سنتی گرمی و سردی کیفیت های فاعله هستند، باید آنها را در فرآیند توارث ژنی، صفات غالب بدانیم. بنابراین مزاج فرزند یک زوج که هر دو مزاج گرم دارند، حتماً گرم خواهد بود و تنها در صورتی مزاج فرزند آنها سرد خواهد شد که مادر در دوران بارداری به شدت تحت تأثیر عوامل سردی آور قرار داشته و به بیماری های رحم یا مغز و کبد دچار شده باشد. البته ممکن است فردی که گرم مزاج مادرزادی بوده است، در دوران زندگی اش تحت تأثیر شرایط زیستی یا روحی و روانی و عارضه های دیگر تغییر مزاج دهد و مزاج جدیدی را اکتساب کند.

از سوی دیگر طبق نظر حکمای طب سنتی ایران، بدن همه موجودات و انسان ها از چهار ماده اصلی ساخته شده است که عبارتند از خاک، آب، هوا و آتش که هر کدام از این ارکان دارای کیفیت خاص خود می باشد. اگر کیفیت  خاک را  سرد و خشک، آب،  سرد و تر، هوا، گرم و تر و آتش را گرم خشک در نظر بگیریم آن وقت بایستی این طور نتیجه گرفت که اگر بدن انسان از مقادیر متناسب خاک، آب، هوا و آتش ترکیب شده باشد، مزاج معتدل به وجود می آید و اگر یکی بر دیگری برتری داشته باشد، مزاج های چهارگانه اصلی که عبارتند از مزاج سوداوی، بلغمی، دموی و صفراوی، ایجاد می شوند.

در شخص سوداوی خشکی، در بلغمی سردی و تری و در فرد دموی گرمی و تری و نهایتاً در شخص صفراوی گرمی و خشکی غلبه دارد که این کیفیات یعنی سردی و گرمی و تری و خشکی موجب بروز علائمی در فرد می شود.

طب جدید در تحقیقات خود در زمینه ریشه های بروز سردی و گرمی در افراد بر تجربه های قدما مهر تأیید زده است، هر چند که تحقیقات در این زمینه اندک است اما تبیین دقیقتر این مسائل و وراثتی بودن مزاج افراد نیازمند مطالعات تخصصی تر و گسترده تر است که در صورت ادامه مطالعات و رسیدن به یافته های جدیدتر می تواند در بهبود سلامت نسل نیز کمک کننده باشد. برخی افراد طبیعت سرد دارند و با خوردن مواد غذایی سرد مثل ماهی سردی می کنند که به عبارتی بدن ضعف می کند و دچار سستی مفاصل، کندی حرکت، خواب آلودگی یا کم حوصلگی می شود.

بر اساس برخی یافته های علمی و تحقیقات متخصصان طب سنتی اساساً این مسئله که برخی غذاها گرم و برخی غذاها سرد هستند درست است و بهتر است افراد با تشخیص اینکه طبع سرد یا طبع گرم دارند، به رعایت اعتدال در مصرف مواد غذایی اهمیت بدهند.

همان طور که گفته شد در طب ایرانی تئوری بنیادی داریم به نام اخلاط چهارگانه (صفراوی، دموی، بلغمی و سوداوی) که این اخلاط چهارگانه ترکیباتی مایع هستند. بر اساس این تئوری غذایی که می خوریم در کبد تغییر ماهیت داده و فعل و انفعالاتی روی آن صورت می گیرد و به چهار شکل درمی آید: ترکیبی قرمز متمایل به زرد به نام صفرا که به هضم غذا کمک می کند و کارکرد مغزی را افزایش می دهد. ترکیب دیگر سرخ رنگ است به نام دم یا خلط خون که اکسیژن و مواد غذایی را به بافت ها و سلول های بدن می رساند. ترکیب سوم که بلغم نام دارد، قرمز کم رنگ است و وظیفه تسهیل کار مکانیکی و لغزش مفاصل روی هم و تشکیل بافت عصبی و سلول های مغزی را دارد. ترکیب چهارم قرمز و جگری رنگ است که سودا نام دارد و وظیفه طبیعی تحریک اشتها و تشکیل بافت استخوانی را دارد. بر این اساس هر ماده غذایی وقتی وارد بدن می شود، بسته به مزاجش موجب تولید اخلاط چهارگانه می شود و البته یکی را بیشتر تولید می کند. افراد باید مشخص کنند که در کدام یک از مزاج های چهارگانه صفراوی، دموی، بلغمی و سوداوی قرار می گیرند و برای این کار لازم است تا بدانند که علائم هر یک از این مزاج ها چیست و بیشتر علائم کدام یک از این مزاج ها با آنها تطابق دارد. مزاج افراد دموی گرم و تر و رنگ چهره آنها قرمز و پرخون است. این افراد معمولاً کسل بوده و خواب زیاد و سنگینی دارند و در فصل بهار این حالت برای آنان تشدید می شود. دهان دره، کش و قوس بدن و کشیدن دست ها به اطراف جزو حالات آنها است. این افراد معمولاً خوش اخلاق هستند و خونریزی از نقاط مستعد مثل بینی و لثه در آنان شایع است. اما مزاج بلغمی ها سرد و تر است. این افراد چهره سفید دارند و پوست آنها سرد و نرم و شفاف است. آب زیاد دهان، کمی تشنگی و عطش، نرم بودن گوشت اندام ها، از علائم دیگر افراد بلغمی است. ماست، دوغ و سبزیجات دشمن این افراد است. خوش خوابی، کند فهمی، افت حافظه، کم رنگی ادرار و زبان نرم و پوشیده از بار سفید از دیگر علائم افراد این گروه است که علائم آنها در زمستان شایعتر است. صفراوی مزاج ها دارای مزاج گرم و خشک هستند و سفیدی چشم آنان به زردی می زند. دهان، زبان و بینی آنان خشک است و عطش آنان زیاد و اشتهایشان کم است، هنگام لمس، اندام های آنها گرم است و از هوای خنک لذت می برند. این افراد بیشتر در سن جوانی دچار این مشکلات می شوند و در فصل  تابستان  مشکلات  آنها شدت پیدا می کند، این افراد باید تعادل در مصرف مواد غذایی را رعایت کنند و مصرف غذاهای پرکالری و گرم برای آنان مضر است. گرم بودن سطح پوست و احساس گرمی توسط خود فرد، کم چربی بودن بدن، سرخی یا زردی رنگ بدن، برجستگی مفاصل، اتساع و آشکار بودن عروق، زیاد بودن طول و عرض و ارتفاع نبض، سریع و شدید بودن واکنش بدن به خوراکی های دارای طبیعت گرم، سرعت در حرکات، تندی بوی ادرار و عرق بدن، بیداری زیاد، زود خشمی، شجاعت، پرحرفی و تند و پیوسته سخن گفتن، از جمله نشانه های عام فرد گرم مزاج تندرست است. سرد بودن سطح پوست و احساس سردی توسط خود فرد، چربی دار بودن بدن، سفیدی رنگ بدن، پنهان بودن مفاصل و باریکی عروق، کم بودن طول و عرض و ارتفاع نبض و سریع و شدید بودن واکنش بدن به غذاهایی که طبیعت سرد دارند، کندی در حرکات و خونسردی و دیرخشم بودن از علائم عام فرد سردمزاج تندرست است که در هر دو گروه این نشانه ها علل دیگری نیز دارد و افراد نباید آنها را نشانه های قطعی و یکسویه بدانند و تغییر دقیق این نشانه ها و علائم جسمی و روحی برعهده پزشک طب سنتی است. اما افراد با رعایت نکاتی می توانند از نشانه های سرد و گرمی که در بدن آنها بروز می کند، جلوگیری کنند، باید به این نکته توجه داشت که ویژگی های رفتاری، دلالت مطلق بر نوع مزاج ندارند، زیرا در اثر تربیت و محیط فرهنگی و شرایط گوناگون دیگر تحت تأثیر قرار می گیرند و دیگر اینکه نشانه های گرمی و سردی تا زمانی که فرد افعال و اعمال روزانه اش را به درستی و بدون اختلال و نقصان انجام می دهد، بر بیماری دلالت نمی کند و به بیان دیگر ویژگی های یاد شده اقتضای مزاج طبیعی فرد هستند و نیازی به درمان طبی ندارند. اگرچه تدبیر غذایی و سایر تدابیر برای پیشگیری از افراط این نشانه ها لازم است.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
فرشاد سیجانیوندی

کنترل میگرن در طب سنتی/تخم کتان و کاهش وزن



مهدی برهانی عضو انجمن علمی طب سنتی ایران  گفت‌، در خصوص مصرف تخم کتان برای کاهش وزن، گفت: مطالعات بالینی نشان داده که تخم کتان در لاغری مؤثر است اما درکتاب‌های طب سنتی 4 نوع تخم کتان ذکر شده و به نوع خاص آن هیچ اشاره‌ای نشده است. برهانی در پاسخ به این سوال که آیا مصرف کاهو یا آب آن در کاهش وزن موثر است یا خیر، گفت:کاهو سبب سردی معده شده و در درازمدت اشتها را زیاد می‌کند پس نمی‌تواند برای کاهش وزن مؤثر باشد. وی در مورد درمان‌های طب سنتی برای میگرن، گفت: ما 28 نوع سردرد داریم که میگرن ترکیب چند نوع سردرد با یکدیگر است و فردی که میگرن دارد باید بر اساس وضعیت خاص مزاج، نوع غذای مصرف کرده و اصول اولیه تندرستی تحت درمان قرار گیرد و نمی‌توان یک نسخه واحد برای همه پیچید. این متخصص طب سنتی در مورد درمان تنبلی تخمدان، گفت: تنبلی تخمدان ناشی از سردی مزاج و تجمع ماده سرد بلغم در دستگاه رحمی است و در این مشکل باید دستوراتی برای تقویت رحم و پاکسازی رحم داده شود. پاکسازی رحم با داروهای گرم صورت می‌گیرد اما هر فرد متناسب با وضعیت خود باید درمان‌های خاصی بگیرد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
فرشاد سیجانیوندی

برخی از علائم و نشانه ها در طب سنتی

برخی از علایم، کیفیت درون بدن را نشان می دهند؛ برای مثال کوتاهی انگشتان دست دلیل کوچک بودن کبد است. از طریق بویایی و چشایی نیز می توان به علایمی دست یافت. وجود برخی از علایم می تواند به تشخیص بیماری کمک کند. مثلا خمیده بودن ناخن می تواند به تشخیص بیماری سل کمک کند، اما برای پی بردن به بیماری از روی این علایم طبیب باید به ساختار همۀ اندام ها و منشا آن آگاه باشد.

علایم در مو:

- اگر رشد مو زیاد باشد، نشانۀ این است که بدن زیاد مرطوب نیست و مقداری رو به خشکی دارد.

- اگر رشد مو کم باشد یا نشانۀ این است که در محل رشد مو خون وجود ندارد، یا اینکه مزاج بسیار مرطوب است.

- پیچ پیچ بودن موی سر، نشان از گرمی و خشکی مزاج است، و صاف بودن موی سر نشانۀ رطوبت و سردی مزاج است.

- موی سیاه نشانۀ داشتن مزاج گرم، و موی سرخ مایل به زرد نشانه سردی مزاج، و موی طلایی و سرخ نشانه مزاج معتدل، و موی سفید یا نشانۀ رطوبت و سردی است یا نشانۀ خشکی شدید است.

علایم در رنگ پوست:

- سفیدی پوست: نشانۀ عدم یا کمبود خون و سردی مزاج است.

- سرخی پوست: نشانۀ زیادی خون و گرمی مزاج است.

- زردی و رنگ زرد مایل به سرخ: نشانۀ گرمی زیاد است.

- کدری رنگ پوست: نشانۀ سردی شدید و خون کم است.

- سیاه مایل به زرد: نشانۀ گرم مزاجی است.

- رنگ سیاه بادنجانی پوست: نشانۀ سردی و خشکی مزاجی است.

- رنگ سربی: نشانۀ مزاجی سرد و مرطوب است.

علایم در شکل اندام ها:

- پهنای سینه و بزرگی اندام های جانبی، باز بودن مجاری رگ ها و برجستگی رگ ها، بزرگی و قدرت نبض، بزرگی ماهیچه ها و نزدیک بودن آن ها به مفاصل همگی دلیل گرم مزاجی است و عکس این علایم دلیل سرد مزاجی است.

- زبری و برجستگی مفاصل و دیده شدن غضروف های حنجره و بینی دلیل خشکی مزاج است.

علایم در خواب و بیداری:

خواب کم ،نشانۀ خشکی و گرمی مزاج است و خواب زیاد، نشانۀ سرد و مرطوب بودن مزاج است. خوابیدن معتدل نشانۀ مزاج معتدل است.

علایم در مواد دفعی:

با بررسی مواد دفع شده می توان علایم برخی بیماری ها را به دست آورد. اگر ادرار و عرق، گرم و دارای بوی تند باشد، دلیل بر گرمی مزاج است و عکس آن نشانۀ سردی مزاج است.

علایم در حالات نفسانی:

حالات نفسانی نشانگر مزاج انسان  است:

-خشمناکی، بی تابی، پریشانی، گیرایی، بی شرمی، خوش بینی، امیدواری، سنگدلی و چالاکی نشانۀ گرمی مزاج است و عکس آن نشانۀ سردی مزاج است.

- پایداری در قهر و آشتی، توهم و خیال پردازی، تودار بودن و نظایر آن نشانۀ خشک مزاجی است.

علایم اعتدال مزاج:

- رگ ها بسیار برجسته و زیاد فرورفته نیست.

- موها از لحاظ صافی و پرپشتی معتدل است.

- در کودکی رنگ موها زرد مایل به سرخ و در جوانی مشکی است.

- قدرت تفکر و خیال قدرتمند است.

- رشد و نمو سریع و طولانی مدت است.

- خواب های خوب دیده می شود و از بوی خوش و مجالس شادی لذت برده می شود.

- چنین افرادی خوش اخلاق و دوست داشتنی هستند.

در کل تمام اعضای بدن آن ها به صورت منظم معتدل  و مناسب است.

 

منبع:

برگزیده قانون در طب/تالیف شیخ الرئیس/برجمه و تلخیص:لطیف راشدی/چاپ سوم

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
فرشاد سیجانیوندی

رایحه درمانی

خواص درمانی


از بینی تا مغز

 انسان می بیند، میشنود، استشمام می کند، می چشد و مزه می کند ولی نه بوسیله چشم، گوش، بینی و یا زبان خود. این ها، اندامهای حسی ای هستند که فقط تحریکات عصبی مربوط به حس خود را دریافت   و سپس این دریافتها را به مغز هدایت می کند در آنجا و در مرکز سیستم عصبی سیگنال های بیو شیمی و بیو الکتریکی اندامهای حسی به قسمتهای مخصوص آنرا در مغز انتقال یافته و سپس ما آنرا حس می کنیم. به همین علّت ما قادر هستیم موقعیت خود را در محیط اطرافمان تشخیص داده و در مقابل مسائل خارجی و محیطی خود عکس العمل نشان دهیم .

 

 

حس بویایی

 

در زمان گذشته هنگامی که در زندگی در اعماق تاریک دریاها و اقیانوسها آغاز شد حس بویایی مهمترین حس موجودات اولیه به حسابل می آمد، بعدها که زندگی بر روی خشکی کشیده شد باز هم این حس اهمیت خود را از دست نداد. برای انسانهای اولیه علاوه بر قوهۀ بینایی و شنوایی تکامل یافته، هنوز حس بویایی نقش مهمی داشت و او را دربرابر بسیاری از خطرات پیرامونش آگاه و محافظت می کرد، بدون آنکه خطرات را ببینند و یا بشنوند.

 

با اینکه انسان مانند برخی از حیوانات (سگ) دارای حس بویایی قوی و حساسی نیست، امّا این قوه، در موقعیت های متفاوت زندگی از او ، در مقابله با حوادث ناگهانی یا خطرات جدّی زندگی، محافظت می کند و گاهی نیز او را از مرگ در امان می دارد. به طور مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد: وقتی مواد غذایی بوی بدی می دهد از خوردن ان اجتناب می کنیم زیرا بوی بد مواد غذایی حاکی از فساد آن است و ما بر حسب تجربه می دانیم برای سلامتی مضر است، و یا بوی دود خطر آتش سوزی و خفگی را یادآور شده که باعث می شود از رفتن به آن محیط پرهیز کنیم. بوی بد گاز که از لوله های خراب و پوسیده به مشام می رسند، نشاندهنده خطر اشتعال شعله و در نتیجه فاجعه آتش سوزی است. در این موارد، حس بویایی می تواند گوی سبقت را از دیگر از حوادث ما برباید. مثلاً وجود گاز را در محیط از بوی آن تشخیص می دهیم بدون آنکه بتوانیم آنرا ببینیم و یا بشنویم. در مواقعی نیز حس بویایی به کمک حواس دیگر ما می آید انرا تأیید می کند و ما را از خطر اگاه می سازد.

 

در اکثر مواقع آگاه نیستیم که بوسیلۀ حس شامۀ خود هدایت می شویم و یا تصمیم می گیریم. این طور تصور می شود که در مقابله با فرد دیگری که هیچ شناختی نسبت به او نداشته و روحیات او را نمی شناسیم، اگر بوی مطبوعی از او استشمام نکنیم تمایلی نیز به برقرار کردن ارتباط با او نداریم، حتّی اگر چشمها و گوشهایمان پیامهای مثبتی از آن فرد به ما بدهند تأثیرات ناخوداگاهی که از حس بویاییمان دریافت می کنیم نقش اساسی و مهمی را در رایحه درمانی داند.

 

اهمیت حس بویایی در بسیاری از موارد به صورت مشخص دیده می شود. مثلاً اولین حسی که در جنین پدید می آید حس بویایی است. نوزاد ابتدا مادرش را به وسیله همین حس تشخیص می دهد.

 

براساس جدید ترین تحقیقات، مشاهده شده بزرگترین اجتماع ژنی که حس بویایی انسان را به وجود می آورند بر روی کروموزوم X قرار دارند و به همین خاطر است که زنان و مردان دارای حس بویایی مساوی و مشابهی هستند.  بر اثر مطالعه بر روی ژن ها، می توان تشخیص داد چگونه حس بویایی انسان بر اثر گذشت زمان و تأثیرات محیطی و اکتسابی همواره تنزل پیدا کرده است. در انسان امروزی تقریباً  ژن های مسئول حس بویایی غیر فعال شده و ما تنها 347 عدد از این ژن های مخصوص را به کار می گیریم.

 

رایحه درمانی ذاتاً و به اقتضای طبیعت خود، بر یک حس بویایی سالم تأثیر پذیر خواهد بود. فقط در این شرایط است که مواد مؤثر از طریق روغن های معطر، می توانند تأثیرگذار باشند. هر فردی که رایحه درمانی را به طور  مرتب انجام دهد کمکم متوجه می شود حس بویایی اش از طریق این تمرین ها قوی تر و حساس تر خواهد شد.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
فرشاد سیجانیوندی

درمان شوره سر با طب سنتی


شوره سر از دیدگاه طب سنّتی ایران به دو علت ایجاد می‌شود، افزود: شوره سر نوعی اختلال در لایه سطحی پوست سر است که با وجود سلامت کامل در بقیه اعضای بدن ایجاد می شود. وی با بیان این مطلب که برای پوسته‌های خفیف و نازک درمان‌های ساده‌ای وجود دارد، گفت: دو ساعت قبل از حمام می‌توانید از روغن‌هایی مانند روغن گل سرخ، روغن گل بنفشه، لعاب گل ختمی، لعاب اسفرزه و آب چغندر پخته را بر روی سر مالیده و در صورتی که برایتان مفید بود هر بار قبل از حمام این کار را تکرار کنید.



ل.ش:

 گل ختمی و دانه اسفرزه هنگامی که آب گرم روی آنها بریزید بعد از مدتی مایع غلیظ و ژله مانندی ایجاد می‌شود، سپس با پارچه‌ای این لعاب را از گل یا دانه جدا کرده و لعاب آن را بر سرتان بمالید. شیربیگی تاکید کرد: در صورتی که با چند بار استفاده از مواد به نتیجه مطلوب نرسیدید احتمالاً بدن دچار نوعی از سوء مزاج است و به پاکسازی نیاز دارد که در این شرایط باید به پزشک متخصص طب سنّتی مراجعه شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
فرشاد سیجانیوندی